نهالهایی که به تازگی کاشته میشوند بسیار حساس هستند و به عنوان اولین مرحله در رشد و توسعه گیاه، به تغذیه و کوددهی اصولی نیاز دارند. کودها با تأمین عناصر غذایی لازم و به میزان مناسب، میتوانند به نهالها در دستیابی به پتانسیل رشد و پرورش آنها کمک کنند.
نحوه انتخاب کود:
انتخاب کود مناسب برای نهالهای تازه کاشته شده میتواند به رشد و توسعه سالم گیاهان کمک کند. در انتخاب کود مناسب برای نهالها، عواملی مانند نیازهای نهال، وضعیت خاک و نوع نهال مورد نظر باید در نظر گرفته شوند. در ادامه، چند نکته را برای انتخاب کود مناسب برای نهالهای تازه کاشته شده شرح میدهیم:
قبل از انتخاب کود برای نهالها ی تازه کاشته شده، مهم است ابتدا خاک را برای تحلیل به آزمایشگاه محلی یا مشاور خاک ارسال کنید تا اطلاعاتی مانند pH خاک، مواد معدنی، سطح نیتروژن، فسفر و پتاسیم خاک و سایر عناصر مورد نیاز گیاهان را بدست آورید. با شناخت دقیق تر نیازهای خاک و نیازهای خاص نهالی که میخواهید بکارید، میتوانید کود مناسب را انتخاب کنید. کودها میتوانند از منابع مختلفی مانند آلی، حیوانی یا شیمیایی تهیه شوند. هر نوع کود دارای ویژگیها، مزایا و معایب خاص خود است. کودهای آلی مانند کمپوست و کود حیوانی معمولاً به کیفیت خاک کمک میکنند و عناصر ضروری برای رشد نهال را ارائه میدهند در حالی که کودهای شیمیایی با دقت و میزان دقیقتر، عناصر مورد نیاز نهالها را فراهم میکنند.
انواع کود:
مناسبترین نوع کود برای نهالهای تازه کاشته شده، بستگی به نوع خاک، نوع گیاه و نیازهای آن دارد که میتوان به کودهای زیر اشاره کرد:
- کود آلی: از جمله کودهای آلی میتوان به کود کمپوست، کود حیوانی (مانند کود گاوی یا کود مرغی) و کودهای گیاهی (مانند کود خاک لیمو و کود خاک پسته) اشاره کرد. استفاده از مواد آلی درخاک مانند انواع کودهای دامی کاملاً پوسیده علاوه بر تامین مواد غذایی مورد نیاز در رشد به افزایش جمعیت میکروبی خاک نیز کمک کرده و همین امر به رشد ریشه نیز کمک می کند.
- کودهای شیمیایی: معمولاً حاوی نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) هستند و به عنوان کودهای سه گانه NPK شناخته میشوند. این کودها شامل سوپرفسفات، سولفات آمونیوم، نیترات سدیم و کلرید پتاسیم هستند. کودهای شیمیایی که برای تأمین مواد غذایی اساسی مورد نیاز گیاهان استفاده می شوند از جمله منیزیم و کلسیم عمدتاً که موجب رشد و توسعه می باشند، باعث ایجاد سبزینگی و افزایش غذاسازی و مقاومت در نهال میشوند.. کودهایی حاوی آهن به رشد سریع نهال کمک قابل توجهی دارند و بهترین زمان مصرف آن، اواسط بهار و اوایل تابستان است. همچنین گوگرد، ماده دیگری است که به گیاهان در ساخت پروتئین، بهبود جذب آهن، روی، مس و منگنز و افزایش مقاومت نهال تازه کاشته شده کمک می کند.
- کودهای آلی_شیمیایی: این نوع کودها ترکیبی از مواد آلی و شیمیایی اند که معمولاً حاوی نسبت متوازنی از عناصر غذایی اصلی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند. همچنین قابلیت تأمین مواد غذایی برای نهال های تازه کاشته شده را بهبود میبخشند.
زمان کوددهی:
قبل از کوددهی نهال تازه کاشته شده، بهتر است ابتدا خاک را آزمایش کنید تا نیازهای مخصوص نهال را بشناسید. این باعث میشود تا کود مناسب با مقادیر pH، نیتروژن، فسفر، پتاسیم و سایر عناصر مورد نیاز خاک انتخاب شود. بهترین زمان برای کوددهی نهال تازه کاشته شده به عوامل مختلفی مانند نوع نهال، شرایط آب و هوایی و خاک وابسته است. با این حال، در اکثر موارد کوددهی نهالها بعد از گذشت حدود یک ماه از کاشت آنها بهترین نتیجه را خواهد داشت. بدلیل اینکه نهالها پس از کاشت، نیاز به تثبیت در خاک دارند و در ابتدا انرژی خود را برای ریشهزایی و رشد ریشهها مصرف میکنند.
بهترین زمان مناسب برای کوددهی نهال تازه کاشت شده، اواخر بهار یا در آغاز تابستان است. نهالها به مرور زمان نیاز به کوددهی مجدد دارند. بسته به نوع نهال و نیازهای آن، باید با فاصله زمانی مناسب کوددهی را تکرار کنید.
طریقه کوددهی نهال
قبل از شروع کوددهی به نهال های تازه کاشته شده، ابتدا دستکش بپوشید و مقدار لازم کود و آب را با هم ترکیب کنید. برای اطلاع از میزان اضافه کردن آب می توانید به دستورالعمل های پاکت کود توجه کنید. اگر از کودهای دانه ای استفاده می کنید، نیازی به حل کردن آن در آب نمی باشد و به راحتی می توانید دانه های کود را دور نهال بپاشید یا می توانید با ایجاد حفرههای کوچک در خاک اطراف نهال، دانه های کود را در حفره ها قرار داده و سپس حفرهها را با خاک بپوشانید و با آبیاری کامل، تراکم خاک را حفظ کنید. در هنگام کوددهی، مطمئن شوید که کود به طور مستقیم بر روی خاک منتشر شود تا به نهالها وارد شود. این روش از هم ریختگی کود روی برگها خودداری و از آسیب به نهالها جلوگیری میکند. همچنین همراه با کوددهی بصورت اصولی، توجه به آبیاری متناسب با نیازهای آبی نهالها، میتوان به اثربخشی بیشتر کوددهی کمک کرد تا مواد مغذی به خوبی در خاک پخش شود و ریشه نهالها بهتر جذب کنند. معمولاً استفاده از کودهای گوگرددار باعث بهبود ساختار خاک و حفظ رطوبت می شوند.
لازم به ذکر است برای جلوگیری از آسیب رساندن به تنه و ریشه نهال، کود را حداقل 30 سانتی متر یا 1 تا 2 فوت دورتر از نهال بپاشید. برای جلوگیری از مصرف بیش از حد کود، حتماً دستورالعمل ها را دنبال کنید و هنگام تعیین مقدار دقیق مصرف، سن درخت را در نظر بگیرید.
کود مناسب برای نهال های تازه کاشته شده
برای نهال های تازه کاشته شده بسته به نوع نهال می توان از کودهای مختلفی استفاده کرد. در ادامه، کودهای مناسب برای برخی از محبوب ترین نهال ها را معرفی می کنیم:
کود مناسب نهال گردو
کود اوره: میتوانید اوره را به نسبت 1 کیلوگرم برای هر نهال گردو استفاده کنید. اوره از ترکیب نیتروژن بالا و اسیدهای آمینه تشکیل شده است که به رشد و توسعه نهالها کمک میکند.
کود آلی: استفاده از کودهای آلی مانند کود دامی یا کمپوست میتواند به خاک مناسب و افزایش تغذیه نهالهای گردو کمک کند.
کود مناسب نهال سیب
کود فسفر: نهالهای سیب نیاز به فسفر بالا برای رشد سالم و توسعه سیستم ریشه دارند. میتوانید از کودهای حاوی فسفر مانند سوپرفسفات تریپل استفاده کنید.
کود پتاسیم: نهالهای سیب نیاز به پتاسیم برای تقویت ساختار گیاه دارند. استفاده از کودهای پتاسیمی مانند سولفات پتاسیم میتواند مناسب باشد.
کود مناسب نهال بادام
کود نیتروژن: نهالهای بادام نیاز به نیتروژن برای رشد قوی و توسعه برگهای سبز دارند. اوره یا کودهای حاوی نیتروژن میتواند مناسب باشد.
کود پتاسیم: بادام نیاز به پتاسیم برای تقویت ساختار و مقاومت در برابر تنشهای محیطی دارد. استفاده از کودهای حاوی پتاسیم مانند سولفات پتاسیم میتواند مفید باشد.
کود مناسب نهال انگور
کود فسفر و پتاسیم: نهالهای انگور نیاز به فسفر برای توسعه سیستم ریشه و پتاسیم برای تقویت رشد و مقاومت در برابر بیماریها دارند. میتوانید از کودهای حاوی فسفر و پتاسیم مانند سوپرفسفات تریپل و سولفات پتاسیم استفاده کنید.
کود آلی: استفاده از کودهای آلی مانند کمپوست یا کود دامی میتواند به بهبود ساختار خاک و تأمین تغذیه برای نهالهای انگور کمک کند.